Wil je een overkapping plaatsen in de tuin? Dan is het belangrijk om te weten hoe dicht die op de erfgrens mag staan. Je mag namelijk niet zomaar overal bouwen — daar zijn regels voor. In deze blog zetten we op een rij waar je rekening mee moet houden: van de standaardafstanden tot uitzonderingen en aandachtspunten. Zo weet je precies waar je aan toe bent en weet je precies hoever je overkapping van de buren mag staan.
Wettelijke regels: mag een overkapping op de erfgrens?
In Nederland geldt sinds 2024 de Omgevingswet, een nieuwe wet die tientallen oude wetten op het gebied van bouwen, milieu en omgeving heeft samengevoegd. Daarmee zijn ook de regels voor het plaatsen van overkappingen aangepast en verhelderd. De Omgevingswet bepaalt dat je in bepaalde gevallen vergunningsvrij een overkapping mag bouwen, mits je aan een aantal voorwaarden voldoet:
- De overkapping moet zich bevinden in het achtererfgebied, het deel van het perceel dat direct achter de woning ligt.
- De constructie mag maximaal 3 meter hoog zijn. Meer informatie hierover vind je in onze blog over hoe hoog een veranda mag zijn.
- Het oppervlak van alle bijgebouwen (dus inclusief schuren, tuinhuisjes en overkappingen) samen mag een bepaald percentage van je perceel niet overschrijden. Dit percentage varieert, afhankelijk van de grootte van je tuin.
Zonder vergunning moet je een overkapping op minimaal 1 meter van de erfgrens plaatsen, tenzij je direct tegen een bestaande erfafscheiding bouwt of in overleg met de buren.
Overkapping: hoe ver van de erfgrens?
Wil je de overkapping direct op of tegen de erfgrens bouwen? Bijvoorbeeld omdat je de constructie tegen een bestaande schutting of muur van de buren wilt plaatsen? Dan zijn er aanvullende regels waar je rekening mee moet houden. Zo mag de overkapping maximaal 3 meter hoog zijn en moet ook deze zich in het achtererfgebied bevinden.
Een andere belangrijke voorwaarde is dat de overkapping geen zelfstandig gebouw is, maar een aan- of uitbouw van je woning. Denk aan een veranda of een terrasoverkapping die vast zit aan het huis. Of je een overkapping mag bouwen aan je schuur lees je in deze blog.

De rol van de gemeente
Met de invoering van de Omgevingswet hebben gemeenten meer vrijheid gekregen om eigen regels te stellen in hun omgevingsplan. Dit betekent dat sommige gemeenten strengere of juist soepelere eisen kunnen hanteren, bijvoorbeeld over de minimale afstand tot de erfgrens of de toegestane hoogte van een overkapping.
Het is dus belangrijk om niet alleen naar de landelijke richtlijnen te kijken, maar ook het lokale omgevingsplan te raadplegen. Dat kan eenvoudig via het nieuwe Omgevingsloket (omgevingswet.overheid.nl), waar je kunt controleren of jouw bouwplan binnen de regels valt of dat je een vergunning moet aanvragen.
Burenrecht en toestemming
Juridisch gezien speelt ook het burenrecht een grote rol. Zelfs als je volgens de regels zonder vergunning mag bouwen, kun je nog steeds in conflict komen met je buren. Bouw je dicht op de erfgrens of zelfs eroverheen, dan heb je schriftelijke toestemming van je buren nodig. Doe je dit niet? Dan loop je het risico dat zij bezwaar maken of zelfs juridische stappen ondernemen.
Daarnaast kan een constructie die uitkijkt op het perceel van je buren een inbreuk op hun privacy zijn. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij een verhoogde overkapping of een open zijkant die direct zicht geeft op het terras van je buren.
Om problemen te voorkomen, is het verstandig om altijd vooraf met je buren te overleggen, zeker als je dicht bij de erfgrens bouwt. Soms is een mondelinge afspraak voldoende, maar bij voorkeur leg je de gemaakte afspraken schriftelijk vast.

Wat als je toch een vergunning nodig hebt?
Valt je overkapping niet binnen de regels voor vergunningsvrij bouwen? Bijvoorbeeld omdat hij hoger is dan 3 meter of verder naar voren op het perceel staat? Dan moet je een omgevingsvergunning aanvragen. Dit doe je via het Omgevingsloket online. De gemeente beoordeelt dan of jouw bouwplan past binnen het bestemmingsplan en of het voldoet aan technische eisen. Houd er rekening mee dat het aanvragen van een vergunning tijd en geld kost.
Conclusie: hoe dicht mag een overkapping bij de erfgrens staan?
Voor vergunningsvrij bouwen moet de overkapping minimaal 1 meter van de erfgrens verwijderd zijn. Bouw je dichter bij de erfgrens, dan mag de overkapping maximaal 3 meter hoog zijn, moet de overkapping op het achtererfgebied geplaatst worden en mag het geen zelfstandig gebouw zijn.
Kun of wil je niet voldoen aan die regels, dan moet je een vergunning aanvragen. Dan hangt het van je situatie af of je aanvraag wordt goedgekeurd.
Hanteer altijd de regels over het plaatsen van overkappingen bij je eigen gemeente, aangezien deze kunnen afwijken van de algemene landelijke regels. Overleg ook altijd met de buren, vooral als je niet aan de landelijke regels kunt of wilt voldoen. Zo voorkom je gedoe later in het proces.
Als je hebt gecontroleerd onder welke voorwaarden je een overkapping mag plaatsen of eventueel een vergunning hebt aangevraagd, kun je beginnen met het bouwen van je overkapping. Bij Valk Veranda helpen we je graag verder met het plaatsen van je overkapping, zodat je je geen zorgen hoeft te maken over het naleven van alle regels tijdens de bouw. Neem contact met ons op voor meer informatie of vraag een gratis offerte aan.